Administrator

Admin

Terakhir diupdate:

March 26, 2025

Jumlah SKS:

3 SKS

Deskripsi Mata Kuliah

Mata kuliah ini membahas perkembangan pemikiran filsafat dalam tradisi Islam dari masa klasik hingga kontemporer. Mahasiswa akan mengkaji konsep-konsep utama dalam Filsafat Islam, seperti metafisika, epistemologi, dan etika, serta pemikiran para filsuf Muslim, seperti Al-Farabi, Ibn Sina, Al-Ghazali, dan Ibn Rushd. Selain itu, mata kuliah ini juga menelaah interaksi antara filsafat Islam dan tradisi intelektual lainnya, serta relevansinya dalam konteks modern. Melalui pendekatan kritis, mahasiswa diharapkan mampu memahami, menganalisis, dan mengevaluasi gagasan-gagasan filsafat Islam secara mendalam.

  • Pokok Bahasan / Bahan Kajian
  • 1. Filsafat Islam klasik dan Kontemporer
    2. Ragam mazhab dalam filsafat Islam
    3. Kontribusi filsafat Islam dalam wacana filsafat kontemporer
    4. Filsafat Islam dan relevansinya dengan isu-isu kontemporer
    5. Ragam pokok bahasan dalam Filsafat Islam

  • Pustaka
  • 1. Abdullah, M. Amin. Dinamika Islam Kultural. IRCiSoD, 2020.

    2. ———. Multidisiplin, Interdisiplin, & Transdisiplin: Metode Studi Agama dan Studi Islam di Era Kontemporer. Yogyakarta: IB Pustaka, 2021.

    3. ———. “Kajian Ilmu Kalam Di IAIN Menyongsong Perguliran Paradigma Keilmuan Keislaman Pada Era Milenium Ketiga.” Al-Jâmi’ah: Journal of Islamic Studies 38, no. 1 (2000): 78–101.

    4. ———. “Religion, Science, and Culture: An Integrated, Interconnected Paradigm of Science.” Al-Jami’ah: Journal of Islamic Studies 52, no. 1 (2014): 175–203.

    5. Abou El Fadl, Khaled. Atasnama Tuhan. Penerbit Serambi, 2004.

    6. ———. Selamatkan Islam Dari Muslim Puritan. Penerbit Serambi, 2006.

    7. ———. Speaking in God’s Name: Islamic Law, Authority and Women. Simon and Schuster, 2014.

    8. ———. “The Great Theft: Wrestling Islam from the Extremists.” New York (2005).

    9. ———. The Search for Beauty in Islam: A Conference of the Books. Rowman & Littlefield, 2006.

    10. Al-Ja>biri>, Muh}ammad ‘A. Beirut: Markaz Dira>sah al-Wih{dah al-‘Arabiyyah, 1994.

    11. ———. Takwi>n Al-‘Aql Al-‘Arabi. Beirut: Markaz Dira>sah al-Wih{dah al-‘Arabiyyah, 1991.

    12. Akhavi, Shahrough. “The Dialectic in Contemporary Egyptian Social Thought: The Scripturalist and Modernist Discourses of Sayyid Qutb and Hasan Hanafi.” International Journal of Middle East Studies 29, no. 3 (1997): 377–401.

    13. Anwar, Etin. Gender and Self in Islam. UK: Taylof & Francis, 2006.

    14. ———. A Genealogy of Islamic Feminism in Indonesia: Pattern and Change in Indonesia. UK: Taylof & Francis, 2018.

    15. An-Naim, Abdullahi Ahmed. Decolonizing Human Rights. UK: Cambridge University Press, 2021.

    16. Bagir, Zainal Abidin, ed. 2005. Integrasi ilmu dan agama: interpretasi dan aksi. Cet. 1. Yogyakarta: Masyarakat Yogyakarta Untuk Ilmu dan Agama : Didistribusikan oleh Mizan Media Utama.

    17. Bayar, Asef. Post-Islamism: The Changing Faces of Political Islam. Oxford: Oxford University Press, 2012.

    18. ———.Islam and Democracy: What is The Real Question?. Amsterdam: Amsterdam University Press, 2007.

    19. Boullata, Issa J. Dekonstruksi Tradisi; Gelegar Pemikiran Arab Islam. LKIS PELANGI AKSARA, 2002.

    20. Dzuhayatin, Siti Ruhaini, dkk. Rekontruksi Metodologis Wacana Kesetaraan Gender dalam Islam. Yogyakarta: PSW IAIN Sunan Kali Jaga, 2002.

    21. Haught, John F. Perjumpaan Sains Dan Agama: Dari Konflik Ke Dialog. Bandung: Penerbit Mizan, 1995.

    22. Hosseini, Ziba Mir. Journey Toward Gender Equality in Islam. Oxford: Oneworld, 2022.

    23. Muhammad, Husein. Islam Agama Ramah Perempuan: Pembelaan Kiai Pesantren. Yogyakarta: LKiS, 2004

    24. Mu’ti, Abdul, dkk (ed). Kosmopolitanisme Islam Berkemajuan: Catatan Kritis Muktamar Teladan Ke-47 Muhammadiyah di Makasar 2015. Surakarta: Muhammadiyah University Press, 2016.

    25. Ramadan, Tariq. Islam, The West and the Challenges of Modernity. UK: The Islamic Fondation, 2009.

    26. Ridwan, Ahmad Hasan. “Kritik Nalar Arab: Eksposisi Epistemologi Bayani, ‘Irfani dan Burhani Muhammad Abed Al-Jabiri.” Afkaruna: Indonesian Interdisciplinary Journal of Islamic Studies 12, no. 2 (2016): 187–222.

    27. Saeed, Abdullah. Freedom of Religion, Apostasy and Islam. Routledge, 2017.

    28. ———. Interpreting the Qur’an: Towards a Contemporary Approach. Routledge, 2005.

    29. ———. Islamic Thought: An Introduction. Routledge, 2006.

    30. Sahal, Akhmad dan Munawwir Aziz. Islam Nusantara: Dari Ushul Fiqh Hingga Paham Kebangsaan. Bandung: Mizan, 2016.

    31. ———. The Qur’an: An Introduction. Routledge, 2008.

    32. Shimogaki, Kazuo. Kiri Islam, Antara Modernisme Dan Postmodernisme; Telaah Kritis Pemikiran Hassan Hanafi. LKIS Pelangi Aksara, 2012.

    33. Soroush, Abdul Karim. “Menggugat Otoritas Dan Tradisi Agama.” Translated by Abdullah Ali. Bandung: Mizan (2002).

    34. Tibi, Bassam. Islamism and Islam. London: Yale University Press, 2012.

    35. Valentine, Simon Ros. Force and Fanaticism: Wahhabism in Saudi Arabia and Beyond

    36. Wadud, Amina. Qur’an and Woman: Rereading Sacred Text from a Woman’s Perspevtive. Oxford: Oxford University Press, 1999.

    37. ———. Inside the Gender Jihad: Women’s Reform in Islam. Oxford: Oneworld, 2006.

    38. Zamzami, Mukhammad, et al. "ACHIEVING TRUE HAPPINESS: A STUDY OF MUHAMMAD HOSSEIN TABATABAI’S PHILOSOPHICAL-MYSTICAL THOUGHT." Jurnal Ilmiah Islam Futura 23.1 (2023): 157-174. (Integrasi Penelitian dan Pengabdian dosen)

    39. Shīrāzī (al), S{adr al-Dīn Muh}ammad. al-H{ikmah al-Muta‘āliyah fī al-Asfār al-‘Aqliyyah al-Arba‘ah. Beirut: Dār Ih}yā’ al-Turāth al-‘Arabī, 1996.

    40. Ghazālī (al), Abū H{āmid. al-Munqidh min al-D{alāl. Beirut: Dār al-Kutub al-‘Ilmiyyah, 1991.

    41. -----. Tahāfut al-Falāsifah. Cairo: Dār al-Ma‘ārif, 2007.


    LCD, PPT, Jurnal, Buku, E-Book

    dosen-filsafat-islam
    Prof. Dr. Mukhammad Zamzami, Lc, M.Fil.I
    198109152009011011
    Preview
    • Koordinator :
      Prof. Dr. Mukhammad Zamzami, Lc, M.Fil.I
    • Dosen Pengajar :1
    • Durasi :1 Semester